Gia Çình là m¶t ÇÖn vÎ rÃt là quan tr†ng cho xã h¶i và n‰u trong gia Çình không hånh phúc thì xã h¶i së bÎ loån låc. Trong gia Çình m†i ngÜ©i ÇŠu thÃy r¢ng con cái là tÜÖng lai cûa ÇÃt nܧc, cûa dân t¶c, cuä xã h¶i, và cha mË luôn luôn ÇÀu tÜ vào các con Ç‹ cho các con sau này trª nên cái rÜ©ng c¶t cûa gia Çình, cûa ÇÃt nܧc, cûa xã h¶i. Cha mË là cái nŠn täng cûa gia Çình, n‰u cha mË không có hånh phúc v§i nhau thì không có hy v†ng gì làm cho các con hånh phúc . Khi mà các con không có hånh phúc thì chúng ta phäi Çi tìm cái nguyên do. Nh»ng cái nguyên do Çó có th‹ tåi xã h¶i , nhÜng mà ch¡c ch¡n nó có trong gia Çình và nó có nguÒn gÓc ª ngay cha và mË. Khi mà cha và mË không có hånh phúc v§i nhau thì con cái l§n lên së Çau kh°, tåi vì trong con cái håt giÓng cûa Çau kh° Çã ÇÜ®c gieo vào. Khi cha làm kh° mË hay mË làm kh° cha thì ÇÒng th©i cha và mË gieo vào lòng con cái håt giÓng cûa Çau kh° và n‰u cha ti‰p tøc làm kh° mË, mË ti‰p tøc làm kh° cha thì håt giÓng Çó së ÇÜ®c tܧi tÄm h¢ng ngày và khi l§n lên con mang theo n¶t cái gia tài cûa Çau kh° và v§i cái gia tài cûa Çau kh° Çó con ch£ng có th‹ thành công ÇÜ®c; n‰u ngÜ©i con Çi cܧi v® së làm cho ngÜ©i v® cûa mình Çau kh°, n‰u con mình mà Çi lÃy chÒng thì së làm cho ngÜ©i chÒng cûa mình Çau kh°. Tåi vì cái vÓn li‰ng trong con là cái vÓn li‰ng cûa kh° Çau do cha mË truyŠn låi; trái låi n‰u cha mË có hånh phúc v§i nhau thì tuy cha mË không cÀn dåy con nhÜng mà con Çã h†c ÇÜ®c cái vÓn li‰ng cûa hånh phúc Çó, ÇÙa con tuy nhÕ bé nhÜng mà trong Ç©i sÓng gia Çình nó thÃy mË cûa nó trong gia Çình làm nª nø cÜ©i nÖi ngÜ©i cha, sæn sóc tܧi tÄm nh»ng håt giÓng thÜÖng yêu và hi‹u bi‰t nÖi ngÜòi cha. Các con nó së h†c rÃt là nhiŠu, h†c mà không bi‰t r¢ng mình Çang h†c; mË Çã ÇÜ®c cái nghŒ thuÆt làm hånh phúc và ngÜ©i cha cÛng Çåt ÇÜ®c cái nghŒ thuÆt làm hånh phúc; cha v§i mË thÜÖng yêu nhau, Çi v§i nhau nhÜ là nh»ng ngÜ©i bån ÇÒng hành thân thi‰t thì trong trái tim cûa con nó ÇÜ®c gieo vào cái håt giÓng cûa hånh phúc và m‡i ngày cha mË sæn sóc nhau và làm cho nhau có hånh phúc nhÜ vÆy tÙc là tܧi tÄm nh»ng håt giÓng hånh phúc Çó trong lòng con và nhÜ vÆy m¶t ÇÙa con khi khôn l§n lên khi Çi lÃy v® thì së làm cho v® mình có hånh phúc; së bi‰t cách làm cho con mình có hånh phúc; n‰u ÇÙa con Çó Çi lÃy chÒng së làm cho chÒng mình có hånh phúc; và n‰u sinh ra nh»ng ÇÙa con thì ÇÙa con gái Çó së t¿ nhiên bi‰t cách làm cho nh»ng ÇÙa con cûa mình ÇÜ®c hånh phúc. ñó là cái håt giÓng ª trong tâm cûa chúng ta. VÆy thì chúng ta nên bi‰t r¢ng muÓn cho con có hånh phúc thì cha mË phäi có hånh phúc v§i nhau.

Cha Çã cܧi mË vŠ, mË Çã ª v§i cha là tåi vì hai ngÜ©i yêu nhau, hai ngÜ©i thÜÖng nhau; n‰u hai ngÜ©i không thÜÖng nhau thì Çâu h† có vŠ ª v§i nhau ÇiŠu Çó là m¶t s¿ thÆt. NhÜng mà tåi sao bây gi© h† làm kh° nhau; h† làm kh° nhau là tåi vì h† không bi‰t cách tu tÆp, không bi‰t cách nuôi dÜ«ng cái hånh phúc cûa h†. Cha mË Çã thi‰u cái nghŒ thuÆt sÓng Ç‹ cho có hånh phúc và cho nên Çã phäi trao truyŠn låi cho con cháu cái vÓn li‰ng Çau kh°. Tuy nhiên cái håt giÓng cûa s¿ thÜong yêu và hånh phúc lúc ban ÇÀu nó còn tiŠm tàng Än dÃu ª trong lòng cha cÛng nhÜ trong lòng mË; hai ngÜ©i có cäm tܪng thù hÆn nhau, ghét bÕ nhau nhÜng n‰u m¶t ngÜ©i trong hai ngÜ©i ch‰t thì ngÜ©i kia së ôm thây ngÜ©i n† mà khóc thäm thi‰t, vì dܧi nh»ng cái l§p giÆn h©n, b¿c b¶i, cæm thù tåm th©i nó còn có nh»ng håt giÓng thÜong yêu nh»ng håt giÓng cûa hånh phúc chôn vùi rÃt sâu ÇÆm ª trong Çó. Thành ra phäi th¿c tÆp làm th‰ nào Ç‹ moi lên, Ç‹ tܧi tÄm nh»ng kÏ niŒm cûa thÜÖng yêu Ç‹ làm vÓn luy‰n trª låi cho hånh phúc và ÇÒng th©i chuy‹n hóa nh»ng cái b¿c b¶i Çã gây cho nhau trong nh»ng næm tháng gÀn Çây. Có th‹ là vì n‰p sÓng kinh t‰ khó khæn, có th‹ là vì cái s¿ di chuy‹n nÖi cÜ trú, có th‹ là nh»ng cái khó khæn ÇÜ®c g¥p phäi trong trÜ©ng Ç©i mà cha mË trª nên khó chÎu v§i nhau, nhÜng mà chúng ta bi‰t r¢ng n‰u hai ngÜ©i mà có m¶t cái tình thÜÖng v»ng chäi và h†c ÇÜ®c cái phÜÖng pháp hi‹u bi‰t và chÃp nhÆn lÅn nhau và ÇiŠu h®p nh»ng š ki‰n khác biŒt thì hai v® chÒng vÜ®t th¡ng ÇÜ®c nh»ng cái khó khæn nh»ng cái trª ngåi Çó nhÜ thÜ©ng. Có khi cái hånh phúc cûa hai v® chÒng nó bÎ phá tan là vì nh»ng nguyên do rÃt là nhÕ bé. Trܧc h‰t cha và mË ÇŠu muÓn có hånh phúc và ÇŠu muÓn cho gia Çình có hånh phúc, nhÜng mà cái š niŒm vŠ hånh phúc cûa cha và mË nó không giÓng nhau và Çó là cái nguyên do cûa s¿ chia rë, cha nghï r¢ng mình không cÀn làm nhiŠu tiŠn l¡m miÍn là mình sÓng an hòa v§i nhau ÇÍ có nhiŠu thì gi© sÓng v§i các con là quš rÒi nhÜng mà mË thì khác, nghï r¢ng cÀn phäi tiêu pha nhiŠu phäi làm sao cho con cái có Çû thÙc æn thÙc m¥c Ç‹ nó khÕi h° v§i các bån ª trong xã h¶i; mË có cái quan niŒm nhÜ vÆy và hai ông bà có th‹ trª nên bÃt ÇÒng š ki‰n và cäi l¶n nhau vì nh»ng cái chi ti‰t kia. NgÜ©i chÒng thì muÓn làm theo phÜÖng thÙc này và ngÜ©i v® nói phÜÖng pháp này không có hiŒu qûa b¢ng phÜÖng pháp kia và hai ngÜ©i cäi l¶n nhau tuy hai ngÜ©i ÇŠu ÇÒng š Çi t§i m¶t møc Çích nhÜ nhau. Cä hai ÇŠu muÓn th¿c hiŒn nhÜng mà cái phÜÖng pháp làm nó låi khác nhau và khi hai v® chÒng không thuÆn thì thì låi giÆn nhau.

Cha mË muÓn con nên ngÜ©i, nhÜng trên cái phÜÖng thÙc nuôi con thì hai v® chÒng låi không ÇÒng š, ngÜ©i chÒng nghï r¢ng phäi nuôi con nhÜ th‰ nào, phäi dåy con nhÜ th‰ nào, còn n‰u làm nhÜ ngÜ©i v® là làm cho con hÜ; còn ngÜ©i mË thì låi khác nói r¢ng n‰u mà cÙng ng¡c nhÜ ông thì con nó có th‹ bÕ nhà ra Çi và hai v® chÒng không ÇÒng š v§i nhau vŠ phÜÖng pháp nuôi dåy các con và cÛng chính vì hai v® chÒng không ÇÒng š v§i nhau cho nên hai v® chÒng làm kh° nhau và không bi‰t r¢ng làm nhÜ vÆy là hai v® chÒng Çang Çi ngÜ®c låi con ÇÜ©ng mà mình Çang th¿c hiŒn tÙc là Çem låi cho con hånh phúc; nhÜng vì làm kh° nhau tÙc là Çang gieo nh»ng cái håt giÓng, cái vÓn li‰ng cûa kh° Çau trong lòng con cái. Trong khi Çó thì các con rÃt Çau kh° mà hai v® chÒng không Ç‹ š, nghï r¢ng Çây là s¿ kh° Çau cûa riêng hai ngÜ©i nhÜng kÿ th¿c Çó là s¿ kh° Çau cæn bän, s¿ kh° Çau nó tràng lÃn ljn các con và nó së trª nên vÓn li‰ng cûa cu¶c Ç©i các con. Các con có cäm tܪng mình còn thÖ dåi, mình không có khä næng can thiŒp vào vÃn ÇŠ cûa cha mË; vÆy cho nên tuy là sóng gió nó trãi qua Ç©i sÓng gia Çình, nó lܧt qua trên ÇÀu mình nhÜng mà các con có cäm tܪng bÃt l¿c không có th‹ làm ÇÜ®c gì Ç‹ xoay chuy‹n cái th‰ c© là tåi vì mình chÌ là con mà thôi, Çây là m¶t quan niŒm rÃt c° cÀn phäi xét låi. Các con n‰u khôn khéo có th‹ làm thay Ç°i cái không khí trong gia Çình. Trong khi Çó ngÜ©i l§n phäi thÃy ÇÜ®c r¢ng cái hånh phúc gi»a mình v§i nhau nó liên hŒ tr¿c ti‰p ljn các con và vì vÆy cho nên phäi h†c hÕi Ç‹ có th‹ có khä næng chÃp nhÆn ÇÜ®c cái s¿ Çóng góp cûa các con vào trong cái tình trång cûa gia Çình, ít nhÃt là phäi cho các con góp š ki‰n vào công viŒc.

Gia Çình nhÜ m¶t công ty, cha Çóng phÀn vào, mË Çóng phÀn vào, và Ç‹ các con có quyŠn góp phÀn vào trong Çó; các con cÛng có khä næng ÇÀu tÜ hånh phúc vào gia Çình. Khi mà cha mË có hånh phúc v§i nhau thì gia Çình có cái ÇÒng tâm ÇÒng š, thuÆn v®, thuÆn chÒng và gia Çình không giÀu có các con vÅn ÇÜ®c hånh phúc. Và khi cha mË có hånh phúc rÒi thì các con không cÀn dåy bäo nhiŠu n»a tåi vì s¿ dåy bäo này là s¿ dåy bäo không l©i, dåy bäo tr¿c ti‰p b¢ng lÓi sÓng có hånh phúc cûa cha mË. Trái låi n‰u cha mË mà không có hånh phúc v§i nhau thì cha mË phäi la m¡ng, phäi cÃm cäng, phäi trØng phåt con cái rÃt là nhiŠu, tåi vì cha mË Çã không làm gÜong ÇÜ®c cho con cho nên phäi dùng cái phÜÖng pháp khác g†i là phÜÖng pháp cänh sát, phÜong pháp pháp trÎ.

Có hai phÜÖng pháp Ç‹ Çem låi hòa bình ª trong gia Çình: cái phÜÖng pháp thÙ nhÃt g†i là phÜÖng pháp ñ­C TRI tÙc là hoà bình b¢ng ÇÙc Ƕ và hånh phúc , phÜÖng pháp thÙ hai là phÜÖng pháp PHÁP TRI tÙc là Çem låi hoà bình b¢ng s¿ ngæn cÃm, dùng luÆt pháp Ç‹ mà thi‰t lÆp cái hoà bình cái trÆt t¿ ª trong gia Çình. Khi mà cha mË có hånh phúc v§i nhau thì l©i nói cûa cha mË, cÛng nhÜ Ç©i sÓng cûa cha mË nó ti‰t ra cái chÃt liŒu cûa yêu thÜÖng cûa ng†t ngào và vì vÆy cha mË chÌ cÀn nói nhÕ nhË mà con nghe theo ræm r¡p, nghe là vì tình thÜÖng mà nghe. Còn khi cha mË không hånh phúc mà dåy con thì cha mË phäi dùng l©i rÃt n¥ng, tåi vì con trong thâm tâm nó không tin l©i cha mË bao nhiêu vì n‰u l©i cha mË nói Çúng thì tåi sao cha mË låi không có hånh phúc; nghiã là cái nhÆn thÙc cûa cha mË không Çúng là bao nhiêu, không có giá trÎ bao nhiêu ÇÓi v§i mình.

Cha mË nào mà không thÜÖng con, nên khi mình có cäm tܪng r¢ng cha mË thù ghét mình, oán hÆn mình, không có thÜÖng mình thì ÇiŠu Çó có th‹ không Çúng, cha mË có th‹ giÆn mình, có th‹ oán trách mình, nhÜng mà dܧi s¿ giÆn h©n và oán trách Çó nó vÅn tiŠm tàng lòng thÜÖng cûa m¶t ngÜ©i cha ÇÓi v§i m¶t ngÜ©i con và cûa m¶t ngÜ©i mË ÇÓi v§i m¶t ngÜ©i con mà có th‹ là con cái không trông thÃy ÇÜ®c. NgÜ©i trÈ cÀn phäi h†c thÆt nhiŠu Ç‹ có th‹ thÃy ÇÜ®c nh»ng cái nguyên do làm cho cha mË không có hånh phúc v§i nhau. Cha và mË không có hånh phúc v§i nhau; ÇiŠu Çó nó th‹ có nh»ng håt giÓng trao truyŠn låi tØ t° tiên, nh»ng håt giÓng kh° Çau nó cÛng luân hÒi tØ ki‰p này sang ki‰p khác

NgÜ©i mË khi mang thai không ÇÜ®c lo l¡ng, không Ç܆c buÒn phiŠn, giÆn d» mà phäi nên miÍm cÜ©i, ngÜ©i mË phäi th¿c tÆp cho mình và nhÜ vÆy Çã th¿c tÆp cho con mình, gieo nh»ng håt giÓng hånh phúc cho con mình; và n‰u ngÜ©i cha tÜÖng lai mà bi‰t ÇÜ®c cái ÇiŠu Çó thì ngÜ©i cha tÜÖng lai së sæn sóc v® mình m¶t cách rÃt cÄn thÆn Ç‹ cho cái thai nhi sau này có ÇÜ®c cái vÓn li‰ng cûa hånh phúc.

Khi em bé m§i m¶t tu°i Çã phäi b¡t ÇÀu h†c rÒi, thì m¶t em bé khi lên næm, sáu tu°i mà mình vÅn coi em bé là con sÓ không là Çâu có th‹ ÇÜ®c; mình cäi nhau, mình làm kh° cho nhau mà mình không Ç‹ š, không bi‰t r¢ng em bé nhÜ m¶t cánh ÇÒng mà cái s¿ giÆn d» cûa mình nhÜ m¶t cÖn bäo tÓ nó Çi qua cánh ÇÒng cûa tâm hÒn em bé và em bé së hÙng chÎu h‰t nh»ng cái håt giÓng kh° Çâu cûa cu¶c bäo tÓ nó gieo xuÓng; rÒi khi em bé mon men låi Ç‹ nói cái ÇiŠu ª trong lòng thì cha mË không Ç‹ š ljn, và sau Çó n‰u em bé có nh»ng ÇiŠu suy nghï nh»ng ÇiŠu lo l¡ng không dám t§i nói và có th‹ em bé së trª nên m¶t con ngÜ©i khép kín sau này và gi»a cha mË em và em së không có cái s¿ thông cäm, không có s¿ truyŠn thông cÀn thi‰t n»a; ÇiŠu này rÃt là quan tr†ng.

Khi cha nói chuyŒn v§i mË, khi mË nói chuyŒn v§i cha, nói v§i nhau nh»ng câu nói c¡n rÙt, Çay nghi‰n nhau, dù em bé không hi‹u cái n¶i dung cûa câu chuyŒn, nhÜng mà cái gi†ng nói Çó, cái s¿ b¿c b¶i diÍn tä qua câu nói Çó cÛng ti‰p tøc gây ra cái kh° Çau trong lòng cûa em bé; cho nên cha mË rÃt là cÄn thÆn. Chúng ta bi‰t r¢ng có nh»ng lúc cha mË làm kh° nhau và cái không khí gia Çình n¥ng nŠ làm em bé chåy vào phòng ngÒi khóc mà cha mË không có Ç‹ š; Çó là nh»ng lúc mà chúng ta thua l‡ l§n, nh»ng lúc Çó tâm hÒn em bé bÎ chi‰m cÙ, bÎ tàn phá bªi cái Çau kh° cûa cha mË; và l§n lên mang nh»ng cái vÓn li‰ng Çó vào Ç©i thì em bé không th‹ nào có hånh phúc ÇÜ®c, em bé së làm Çau kh° ngÜ©i mình thÜÖng. N‰u em bé có nh»ng hånh phúc trong th©i gian còn thÖ Ãu thì nh»ng cái hånh phúc Çó nó ÇÜ®c ghi kh¡c trong tâm thäm, trong tiŠm thÙc cûa em bé và Çó së là cái vÓn li‰ng sau này, và Çó là cái gia tài qúy báu nhÃt mà cha mË có th‹ Ç‹ låi cho con.

Trong nh»ng lúc mà hai v® chÒng có ÇÜ®c nh»ng giây phúc hòa thuÆn, an låc thì hai ngÜ©i phäi bi‰t nhân cÖ h¶i Çó ngÒi xuÓng mà bàn vŠ m¶t cái phÜÖng cách chuy‹n hóa cho gia Çình. ThÜ©ng thÜ©ng ông và bà rÃt là s® moi lên nh»ng niŠm Çau kh° s£n có trong n¶i tâm và n‰u nh»ng niŠm Çau kh° Çó nó ngÛ yên ÇÜ®c giây phút nào thì qúy giây phút Çó cho nên ông bà không dám nh¡c t§i, bªi vì Ƕng t§i nó së làm cho ông bà Çau kh°, cho nên ông bà có cái thái Ƕ trÓn tránh; trong th©i gian ông bà tåm có s¿ an låc hòa bình thÜ thä không có chuyŒn gì thì tåi sao mình låi khÜ nó ra. Ông bà nói Çúng, nhÜng ông bà cÛng nói sai. Trong cái trÜ©ng h®p Çó là ông bà có th‹ có m¶t cÖ h¶i Ç‹ làm viŒc chung v§i nhau ông bà phäi chÃp nhÆn cái s¿ thÆt là hånh phúc cûa ông và bà nó không Çû l§n Ç‹ làm cái nŠn täng cho cái hånh phúc cûa các cháu nên ông bà phäi chÃp nhÆn cái ÇiŠu Çó. Ông bà phäi ÇÒng š vŠ phÜÖng pháp phäi làm th‰ nào Ç‹ làm tÓt ÇËp hÖn. Ví dø nhÜ bà nói th‰ này ‘ anh Öi cái håt giÓng cûa s¿ buÒn phiŠn, oán trách, giÆn h©n nÖi em còn nhiŠu l¡m em xin anh cÄn thÆn cho em, em muÓn sºa Ç°i nhÜng cÛng phäi tØ tØ, anh phäi gi» gìn cho em, ÇØng nói v§i em nh»ng câu n¥ng, ÇØng có làm cho nh»ng håt giÓng Çó phát hiŒn m‡i ngày thì có th‹ làm em ch‰t mÃt, em không th‹ nào tu tÆp ÇÜ®c ‘. N‰u ngÜ©i Çàn bà nói ÇÜ®c nhÜ vÆy thì ngÜ©i Çàn ông së hi‹u; và n‰u ngÜ©i Çàn ông hi‹u ÇÜ®c thì ngÜ©i Çàn ông phäi kính tr†ng Ç‹ v® mình tu tÆp, chÙ không th‹ nói có giÕi thì chuy‹n hóa liŠn Çi; nói vÆy là hÕng h‰t.

Hai v® chÒng n‰u qûa th¿c có nh»ng n°i kích v§i nhau, thì phäi làm th‰ nào Ç‹ giäi tÕa nh»ng n°i kích Çó. Khi ngÜ©i Çàn ông có nh»ng cái Çau kh°, nh»ng cái b¿c b¶i,nh»ng cái thÃt chí cûa ngÜ©i Çàn ông; nhÜng mà ngÜ©i Çàn bà cÛng có nh»ng cái thÃt chí, nh»ng cái oán Ùc, nh»ng cái b¿c b¶i cûa mình mà hai ngÜ©i không có hi‹u nhau và gán ép m¶t cái hòa thuÆn khÖi khÖi trên m¥t thì së không có cái håmh phúc bŠn v»ng. Cho nên cä hai phäi th¿c tÆp cái phÜÖng pháp nghe và nói. Nghe thì phäi th¿c nghe chÙ không có thành ki‰n, không có lên án, không có phán xét, không có phän Ùng. Nói thì phäi tìm cách nói v§i tÃt cä s¿ trÀm tÌnh cûa mình. Khi mà chúng ta chÃp chÙa nh»ng niŠm Çau ª trong lòng nhiŠu quá thì chúng ta gÀn giÓng nhÜ m¶t trái bÖm và chúng ta có th‹ n°, ông có th‹ n°, bà cÛng có th‹ n°; mà Çôi khi n° trên các con m§i thÆt là t¶i nghiŒp. VÆy thì làm th‰ nào Ç‹ tháo chÓt cái trái bÖm trong mình. M¶t trong các phÜÖng pháp là có th‹ nói ra ÇÜ®c cái Çau kh° cûa mình cho ngÜ©i kia bi‰t; có th‹ tháo sÖ sÖ và tØ tØ mình tháo Çàn hoàng. Nói ra, nói rÃt ng¡n và cho m¶t cái hËn Ç®i m¶t ngày nào Çó thì hai ngÜ©i së ngÒi xuÓng Ç‹ th¿c s¿ tháo cái chÓt Çó. Ví dø nhÜ ông nói v§i bà m¶t câu nói không có tình nghiã l¡m, m¶t câu nói có th‹ làm bà t°n thÜÖng ljn t¿ ái, bà rÃt giÆn, rÃt Çau thì m¶t là bà n° ra nhÜ trái bÖm, hai là bà ráng c¡n ræng mà chiø Ç¿ng, và ém cái niŠn Çau kh° Çó xuÓng vì các con. NhÜng mà cä hai ÇiŠu Çó không nên làm tåi vì ém xuÓng nhÜ vÆy nó có th‹ là nguy hi‹m; ém xuÓng nó không giäi quy‰t có th‹ ngày mai n‰u ông lÆp låi câu nói Çó thì bà së n° l§n hÖn ngày hôm nay tåi vì sÙc ép nó l§n hÖn. Cho nên dÀu s§m dÀu mu¶n gì phäi th¿c tÆp cái s¿ tháo gª, nhÜng mà tháo gª nó phäi có thì gi© và cái phÜÖng pháp náy là cái phÜÖng pháp có th‹ giúp mình trong cái giây phút ban Çàu. Khi mà bà thÃy ª trong lòng giÆn lên vì bÎ t°n thÜÖng n¥ng thì bà không nên nói ngay lúc Çó, bà phäi trª vŠ cái hÖi thª cûa bà và bà th¿c tÆp cái hÖi thª ‘ tôi Çang thª vào và bi‰t r¢ng tôi Çang giÆn, tôi Çang thª ra và tôi bi‰t r¢ng Çây là m¶t tình trång nguy hi‹m, cái giÆn Çang còn trong tôi ‘. Bà thª nhÜ vÆy bà š thÙc ÇÜ®c cái vë m¥t cûa bà nhÜ th‰ nào, con ngÜ©i cûa bà nhÜ th‰ nào: ‘thª vào tâm tÌnh l¥ng, thª ra miŒng mïm cÜ©i’ . Bà th¿c tÆp nhÜ vÆy ljn khi nào bà th¿c s¿ bình tÌnh bà nói v§i ông bi‰t là bà Çang giÆn, bà së không có yêu cÀu ông ngÒi v§i bà Ç‹ tháo g« cái giÆn Çó là tåi bà bi‰t r¢ng cái giÆn cûa bà Çang còn l§n, bà cÀn có th©i gian Ç‹ th¿c tÆp trܧc. Bà nói nhÜ th‰ này ‘ anh à hÒi näy anh Çã nói m¶t câu Çã làm cho em rÃt là t¿ ái, rÃt là Çau kh°, em rÃt là giÆn nói thÆt nhÜ vÆy là Ç‹ anh bi‰t ÇiŠu Çó. NhÜng phäi nói b¢ng m¶t ngôn ng» trÀm tÌnh; ÇiŠu Çó là quan tr†ng và ba nói thêm r¢ng chúng ta së nói chuyŒn v§i nhau vào chiŠu thÙ sáu này; tÙc là bà cho ông m¶t cái hËn là chúng ta phäi g« cái niŠm Çau này. Nói xong Çu®c nhÜ vÆy là nó Ǫ l¡m rÒi; Çó là tháo g« tåm th©i. NhÜng n‰u mà ông nói r¢ng ‘nói gì thì nói liŠn bây gi© Çi cÀn gì phäi Ç®i ljn thÙ sáu’ thì bà nói ‘thôi em Çang giÆn nói ra liŠn së có nhiŠu nguy hi‹m l¡m Ç‹ em bình tÌnh có thì gi© nhìn sâu vào cái s¿ thÆt cûa cái giÆn, thành ra xin ljn thÙ sáu chúng ta së nói’. N‰u ông bÎ bà làm cho ông giÆn thì ông cÛng làm nhÜ vÆy. Hai ngÜ©i bình Ç£ng v§i nhau có quyŠn nói ra cái ÇiŠu mình Çang giÆn nhÜng phäi nói ra b¢ng ngôn tØ trÀm tÌnh; sau khi nói xong bà Çi làm công viŒc cûa bà , ông Çi làm công viŒc cûa ông và cùng nghï ljn chiŠu thÙ sáu (bu°i chiŠu cuÓi tuÀn rÃt thuÆn l®i).

Hånh phúc trܧc h‰t là cái cäm tܪng bi‰t r¢ng có ngÜ©i hi‹u ÇÜ®c mình, n‰u mà không có ai hi‹u ÇÜ®c nh»ng niŠm Çau, n°i kh° cûa mình thì mình là m¶t ngÜ©i Çau kh° nhÃt ª trên Ç©i và vì vÆy mà ngÜ©i nào hi‹u ÇÜ®c mình là mình bi‰t Ön ngÜ©i Çó l¡m. Trong m¶t gia Çình mà chÒng không hi‹u, con cÛng không hi‹u thì ngÜ©i Çàn bà Çó Çau kh° vô cùng. Khi mà gia Çình ngÒi im l¥ng và ngÜ©i nào cÛng nghe b¢ng cái lòng tØ bi, l¡ng tai nghe mà không có thành ki‰n, thì lúc Çó ngÜ©i kia nói rÃt khÕe, vÖi b§t ÇÜ®c nhiŠu kh° Çau. Thì nghe nhÜ vÆy là chúng ta b¡t ÇÀu tháo gª ÇÜ®c cái chÓt cuä trái bÖm trong ngÜ©i kia và khi g« ÇÜ®c rÒi ngÜ©i kia có m¶t cÖ h¶i Ç‹ chuy‹n hóa, còn n‰u không nghe ÇÜ®c thì ngÜ©i kia chÜa có m¶t cÖ h¶i. Và khi mà mình có khä næng nghe rÒi làm cho ngÜ©i kia có cÖ h¶i chuy‹n hóa thì ljn lÜ®t ngÜ©i kia së có khä næng ngÒi nghe mình.N‰u ngÜ©i Çang nói n»a chØng mà nghËn ngào không nói ÇÜ®c thì phäi Ç®i m¶t ngày thÙ sáu khác Ç‹ cho ngÜ©i Çó nói ra ÇÜ®c cái Çau kh° Çã chÃt chÙa ª trong lòng, có th‹ ngÜ©i Çó nói nh»ng ÇiŠu rÃt là Çúng, cÛng có nh»ng ÇiŠu sai vì ngÜ©i Çó Çã nhÆn thÙc sai lÀm, nhÜng mà mình vÅn ngÒi nghe v§i tÃt cä tâm hÒn cûa mình nhÜ thÜ©ng chÙ có ng¡t l©i cûa ngÜ©i Çó thì h† không có cÖ h¶i nói h‰t ra; ÇiŠu này rÃt là quan tr†ng.

Các con phäi hi‹u r¢ng n‰u cha mË mà thi‰u hånh phúc là cÛng tåi nhiŠu nguyên do;

có nh»ng nguyên do ÇÜ®c trao truyŠn låi nhÜ nh»ng håt giÓng Çau kh° tØ ông bà trong th©i thÖ Ãu cho nên cha mË bây gi© vÅn không bi‰t chuy‹n hóa Çã làm kh° cho nhau và làm kh° ljn con cái. Con cái phäi thÃy ÇÜ®c nhÜ vÆy, và t¿ nhiên trong lòng mình phát sinh ra cái lòng xót thÜÖng, hi‹u bi‰t và mình không có trách cÙ cha mË n»a và mình có th‹ trª nên ng†t ngào v§i cha mË. ñiŠu Çó có th‹ Çem låi s¿ thay Ç°i khá quan tr†ng trong không khí gia Çình vì vÆy Çây không phäi vÃn ÇŠ cûa riêng cha mË mà là cûa mình n»a, và n‰u mình vì cha mË không có hånh phúc, thì sau này mình l§n lên mình së lÆp låi nh»ng cái ÇiŠu mà cha mË Çã làm và Çang làm trong gia Çình. VÃn ÇŠ này là vÃn ÇŠ thu¶c vŠ luân hÒi cûa s¿ Çau kh°. M¶t anh chàng Çã th° l¶ cái s¿ Çau kh° cûa mình là m‡i khi chÖi mà vÃp té chäy máu ÇÀu gÓi thì bÎ cha rÀy ‘ sao mày ngu nhÜ vÆy, chÖi Ç‹ té chäy máu tùm lum ‘, thì anh chàng rÃt là tÙc; Çáng lš mình chÖi có l« chäy máu ÇÀu gÓi thì ba phäi nói t¶i nghiŒp quá Ç‹ ba rºa v‰t thÜÖng cho con, nhÜng Çã không nói mà còn chܪi mình n»a. Trong trí óc non n§t cûa em bé em bé phän kháng låi cái ÇiŠu Çó em bé quy‰t ÇÎnh r¢ng sau này l§n lên së làm khác ba; n‰u mình có con thì khi con nó chÖi nó té trÀy ÇÀu gÓi thì mình së t§i nói ‘t¶i nghiŒp con tôi, ba së rºa cho con, ba së bæng cho con’. NhÜng mà sau Çó có m¶t lÀn cÆu bé thÃy em cûa mình nó Çang chÖi bÎ té chäy máu tùm lum, thì t¿ nhiên ª trong lòng bao nhiêu s¿ giÆn d» nó n°i lên, chàng ta tính la em ‘cái th¢ng này sao chÖi không cÄn thÆn Ç‹ té ’, nhÜng mà cÆu ta Çã không la nhÜ vÆy tåi vì cÆu ta tÆp tánh niŒm (khi giÆn phäi thª vào và nói tôi bi‰t tôi Çang giÆn và vì vÆy cho nên cÆu ta thª và ngÜng låi kÎp) cÆu ta không la m¡ng em cûa cÆu. Cái s¿ khác nhau là ª ch‡ Çó, m¶t bên giÆn và la m¡ng, còn m¶t bên giÆn mà chÜa la m¡ng kìm låi ÇÜ®c; nhÜng hai bên ÇŠu có cái håt giÓng cûa s¿ giÆn. CÆu bé thÃy r¢ng mình cÛng giÓng ba mình, té ra cái giÆn Çó cÛng có ngay trong mình và cái phän Ùng cûa mình ÇÓi v§i em mình nó cÛng giÓng hŒt cái phän Ùng cûa bÓ mình ÇÓi v§i mình, hai cha con giÓng hŒt v§i nhau; thành ra cÆu bé nói n‰u mình không chuy‹n hóa cái håt giÓng Çó thì l§n lên mình së giÓng hŒt nhÜ bÓ mình. CÆu bé còn thÃy ÇÜ®c là ba mình giÆn nhÜ vÆy có th‹ bÓ mình không muÓn mà tåi vì cái håt giÓng giÆn nó ÇÜ®c trao truyŠn tØ ông bà, ba mình có th‹ là nån nhân cûa s¿ trao truyŠn và lúc Çó trong lòng cÆu bé Çó näy ra m¶t cái cäm tình rÃt lå chÜa baogi© có, cÆu bé h‰t giÆn ba và låi thÃy t¶i nghiŒp ba. CÆu bé trª vŠ nói v§i ba ‘hÒi trܧc con giÆn ba nhÜng bây gi© con h‰t giÆn rÒi ‘. Thành ra s¿ tu tÆp gi»a cha và mË là quan tr†ng, mà s¿ hi‹u bi‰t cûa con cái vŠ nh»ng cái Çau kh° cûa cha mË cÛng là quan tr†ng nó Çem låi s¿ thay Ç°i trong gia Çình.

Cha và mË phäi Ç¥t vÃn ÇŠ nhÜ th‰ này vì các con chúng ta phäi thuÆn thäo v§i nhau, và phäi có hånh phúc v§i nhau; n‰u chúng ta không có hånh phúc v§i nhau thì chúng ta không có cái ÇiŠu kiŒn cæn bän cho tÜÖng lai các con do Çó cä hai cùng tu tÆp m§i thành công ÇÜ®c và ÇÒng th©i cÛng hܧng dÅn các con vào con ÇÜ©ng tu tÆp cûa mình.

Columbia, ngày 15/12/1999
N G U Y • N  N G O C   H Ô I
                                                                               << TrÖ låi Trang ÇÀu >>